'Adun lantikan ada hak sama dengan Adun menang kerusi'

Lima ahli dewan undangan negeri (Adun) lantikan Sabah mempunyai hak suara yang sama dengan rakan sejawat mereka yang menang kerusi, kata peguam.

Kenyataan itu hadir ketika Sabah menyaksikan krisis politik apabila Ketua Menteri Shafie Apdal dan bekas ketua menteri Musa Aman masing-masing mendakwa mempunyai sokongan majoriti ahli dewan.

Shafie semalam memaklumkan bahawa Yang Di-Pertua Negeri Sabah Juhar Mahiruddin telah bersetuju untuk membubarkan dewan bagi memberi laluan kepada pilihan raya negeri.

Bagaimanapun, Musa menegaskan bahawa 33 orang Adun menyokongnya dan menegaskan Juhar perlu mempertimbangkan kelayakannya menjadi ketua menteri baru.

Dewan perundangan Sabah yang ada sekarang mempunyai sejumlah 65 anggota yang terdiri daripada 60 Adun yang memenangi kerusi dalam pilihan raya dan lima Adun yang dilantik oleh Juhar atas nasihat Shafie.

Lima Adun lantikan itu ialah Wilfred Madius Tangau, Terence Siambun, Loretto Padua, Jaffari Wiliam dan Ronnie Loh.

Wilfred, Terence, dan Loretto dipercayai menyokong Shafie sementara Wiliam dan Loh kini menyokong Musa.

Sabah adalah satu-satunya negeri yang mempunyai Adun lantikan.

Krisis politik terbaru yang terjadi di negeri itu menimbulkan persoalan sama ada sokongan mereka mempunyai nilai yang sama Adun yang memenangi undi dalam pilihan raya.

Peguam dari Kota Kinabalu, Roger Chin menyorot Artikel 14 (1) Perlembagaan Sabah yang menyatakan bahawa dewan perundangan terdiri daripada Speaker, Adun yang menang kerusi dan Adun lantikan.

Sementara itu, Pasal 17 (1), menetapkan daftar kriteria Adun hilang kelayakan namun menyatakan satu pengecualian untuk Adun lantikan.

"Satu-satunya perbezaan, jika saya tidak salah, adalah bahawaAdun lantikan juga boleh menjadi orang yang memegang jawatan dan juga boleh dilantik untuk jangka waktu yang ditentukan.

"Selebihnya, tidak ada perbezaan antara Adun dicalonkan dengan yang dipilih," katanya.

Memandangkan status mereka setara, Chin mengatakan bahawa Adun lantikan bahkan boleh dijadikan ketua menteri jika dia mendapat sokongan.

Chin merujuk Artikel 6 yang mengatakan Yang Di-Pertua Negeri harus melantik ketua menteri yang merupakan "anggota dewan legislatif yang dalam pertimbangannya kemungkinan akan mendapat kepercayaan majoriti anggota dewan".

"Artikel ini akan menunjukkan kepada anda bahawa, secara teori, Adun yang dilantik boleh menjadi ketua menteri. Kerana Adun lantikan adalah sebahagian daripada dewan perundangan,” katanya kepada Malaysiakini.

Kong Hong Ming, seorang peguam yang bertugas Tawau, juga berpendapat bahawa perlembagaan memberikan hak yang sama kepada semua anggota dewan sama ada mereka menang kerusi atau dilantik.

"Semua adalah anggota dewan.

"Saya cenderung untuk membuat kesimpulan bahawa semua anggota dewan berhak mengundi," katanya ketika dihubungi.

Penganalisis politik James Chin juga bersetuju bahawa "tidak ada perbezaan" antara Adun lantikan dan Adun yang dipilih pengundi.

"Mereka mempunyai hak yang sama dan undi mereka diambil kira," kata ahli akademik University of Tasmania itu kepada Malaysiakini.