Kes tanah Orang Asli Gua Musang: Syarikat balak, lombong dibenar terus operasi

Mahkamah Rayuan semalam mengekalkan keputusan Mahkamah Tinggi di Kota Bharu untuk tidak menghentikan operasi beberapa syarikat di kawasan hutan di Gua Musang, Kelantan, yang didakwa sekumpulan perayu Orang Asli menceroboh tanah adat mereka.

Penduduk Orang Asli Temiar dari Kampung Kelaik telah memohon perintah mahkamah (injunksi) untuk menghentikan pencerobohan tanah selanjutnya oleh kumpulan syarikat perlombongan, pembalakan dan perladangan yang mendapat kelulusan kerajaan Kelantan untuk beroperasi di atas tanah itu.

Ini sementara menunggu penyelesaian pertikaian undang-undang yang dibawa oleh penduduk kampung itu terhadap kerajaan dan 10 syarikat berhubung status tanah berkenaan, yang menurut Orang Asli itu merupakan tanah adat mereka.

Bagaimanapun, panel tiga hakim sebulat suara menyokong keputusan mahkamah Kota Bharu sebelum ini, berkata mahkamah tidak boleh memberikan injunksi terhadap kerajaan atau ejennya.

"Kita tidak sepatutnya menentang kerajaan dan juga individu swasta kerana jika anda berbuat demikian, ia akan dilihat sebagai memerintahkan kerajaan," kata Hakim Suraya Othman yang mempengerusikan panel itu.

Dua lagi hakim panel ialah Supang Lian dan Ghazali Cha.

Pada sidang media di luar bilik mahkamah kemudian, peguam Sachpreetraj Singh Sohanpal, yang mewakili penduduk kampung Orang Asli, berkata anak guamnya akan merayu terhadap keputusan itu di Mahkamah Persekutuan.

Menurut peguam itu, dia tidak bersetuju dengan keputusan mahkamah yang menganggap syarikat komersial sebagai "ejen kerajaan".

"Kami akan membawa perkara ini ke Mahkamah Persekutuan kerana kami tidak fikir ini menggambarkan dengan tepat mengenai undang-undang itu dan tujuannya," kata Sachpreetraj.

Mahkamah Kota Bharu mengeluarkan injunksi terhadap syarikat itu pada 18 Mac tahun lepas, tetapi membatalkannya pada 29 Ogos lalu.

Antara alasan utama menukar perintah itu adalah mahkamah tidak boleh memerintahkan badan kerajaan.

Menurut Sachpreetraj, alasan lain yang disebut oleh Mahkamah Tinggi ialah kerugian kewangan besar yang akan ditanggung oleh responden sebaik injunksi dikeluarkan.

Peguam itu berhujah, penduduk Orang Asli akan mengalami kerugian lebih besar, malah lebih daripada sekadar kehilangan wang.

Gambar fail, Sebahagian daripada hutan yang ditebang berhampiran kawasan Kampung Kelaik Gua Musang, Kelantan

“Cara hidup mereka akan musnah berbanding responden yang kesemuanya merupakan entiti komersial yang hanya menanggung kerugian.

“Berkenaan dengan empat responden yang merupakan badan kerajaan, mereka tidak akan kehilangan apa-apa. Mereka hanya akan diminta untuk tidak memberikan sebarang lesen lanjut untuk mengelakkan sebarang pencerobohan seterusnya di atas tanah berkenaan,” kata peguam itu.

Kampung Kelaik terletak di pedalaman daerah Gua Musang, kira-kira satu setengah jam perjalanan dari bandar.

Kampung Temiar mempunyai kira-kira 200 orang dan diwakili dalam saman itu oleh tiga penduduk kampung – Ahak Uda, Aziz Angah, dan Anjang Uda.

Responden berusaha untuk membatalkan tawaran penduduk kampung

Responden saman itu ialah kerajaan negeri Kelantan, Jabatan Perhutanan Kelantan, Jabatan Tanah dan Galian Kelantan, Jabatan Kemajuan Orang Asli dan 10 syarikat.

Syarikat tersebut ialah Syarikat Perlombongan Gua Musang Sdn Bhd, Redstar Capital Sdn Bhd, Aqua Orion Sdn Bhd, Damat Corporate Services Sdn Bhd, Sindiyan Sdn Bhd, Sindiyan Agro Park Sdn Bhd, Ladang Kelantan Sdn Bhd, Ikrar Bumi Sdn Bhd, Ladang Ulu Nenggiri Sdn Bhd dan Iliasco Engineering and Construction Sdn Bhd.

Peguam Rajesh Nagarajan, penduduk kampung Kampung Kelaik, Ahak Uda dan peguam Sachpreetraj Singh Sohanpal serta kira-kira 40 orang Orang Asli menghadiri prosiding mahkamah semalam. A

Ahak memberitahu orang ramai bahawa mereka akan terus memperjuangkan kes itu di Mahkamah Persekutuan.

Dia berkata, keadaan alam sekitar di Kampung Kelaik semakin teruk kerana ia menghadapi pencemaran air dan habitat haiwan liar semakin merosot.

Ahak berharap pembangunan itu dapat dihentikan, atau Orang Asli tidak akan dapat menjalani kehidupan yang selesa.

Dia juga berterima kasih kepada tiga peguam mereka kerana mewakili mereka secara pro bono (percuma). Selain Sachpreetraj, dua lagi peguam ialah Rajesh Nagarajan dan Arun Ganesh Boopalan.

Sementara itu, responden kes memohon untuk membatalkan permohonan penduduk kampung bagi mendapatkan pengisytiharan mahkamah bahawa tanah terbabit merupakan tanah adat Orang Asli.

Mahkamah dijangka menyampaikan keputusannya mengenai permohonan itu pada 26 Jun.

[Baca berita asal]